تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های کاهوی ایرانی بر اساس صفات مورفولوژیک

کاهو یکی از سبزیجات مهم برگی و سالادی دنیا و ایران به شمار می‌رود. شناسایی پتانسیل ژنتیکی ژرم‌پلاسم کاهو در ایران و استفاده از آن در برنامه‌های به‌نژادی از اهداف مهم به شمار می‌رود. بررسی و ارزیابی تنوع ژنتیکی 42 ژرم‌پلاسم کاهوی استان‌های مختلف کشور در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1389 انجام شد. هر ژنوتیپ بر روی یک پشته3 متری کاشته شد. در این مطالعه ویژگی‌های مهم مورفولوژیک و فیزیولوژیک بر اساس دیسکریپتور IPGRI اندازه‌گیری ویادداشت‌برداری شد. نتایج آزمایش تنوع بالایی را در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه نشان داد. در این بررسی سه تیپ برگی، ساقه‌ای و رومن درکاهوهای کشور شناسایی شد. عملکرد ژنوتیپ‌ها از 23/492 تا 1196گرم در بوته متغیر بود. بین عملکرد بوته با طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ و طول ساقه و همچنین بین طول دوره رشد تا شروع بولتینگ و گلدهی، همبستگی مثبت و معنی‌داری دیده شد. ژنوتیپ‌ قمی و لاین‌های شماره 15 و 25 مازندران نسبت به بولتینگ حساس تشخیص داده شدند. تجزیه کلاستر، ژنوتیپ‌ها را در سه گروه قرار داد. در تجزیه به عامل صفات، هفده متغیر بررسی شده به شش عامل و با واریانس نسبی تجمعی78/71 درصد کاهش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده، از ژنوتیپ‌های با ارزش و دارای خصوصیات مطلوب مانند عملکرد بالا و مقاومت به بولتینگ می‌توان در برنامه‌های به‌نژادی بعدی برای بهبود صفات استفاده کرد.